11 Δεκεμβρίου 2019

ΝΑΥΠΛΙΟ-ΦΥΤΟ ΜΑΝΟΥΣΑΚΙΑ Η ΝΑΡΚΙΣΣΟΣ

 

Ανθισμένα φυτά το είδος μανουσάκια ή Νάρκισσος (νάρκισσους τους κυπελλοφόρους ή narcissus tazetta), σε τοποθεσία στην παραλία του Αγίου Νικολάου στο Ναύπλιο, Τετάρτη 11 Δεκεμβρίου 2019. Πρόκειται για λουλούδια που συνδέονται με την γέννηση του Χριστού, που γύρω στα Χριστούγεννα στολίζουν τις πλαγιές των βουνών του τόπου μας σκορπίζοντας παντού την μοσκοβολιά τους. «Θέλει τα μανούσα να μυρίζουν τόσο ωραία γιατί η Παναγία όταν έπλενε τα ρουχαλάκια του Χριστού, τα άπλωνε πάνω στις μανουσές». Λένε επίσης πως «φύτρωσαν εκεί που η Παναγία έπλυνε το Χριστό ή ότι είναι οι ίδιες οι πάνες του Χριστού» Το όνομα του φυτού Νάρκισσος προέρχεται από το ναρκισσιστή νεαρό της ελληνικής μυθολογίας, που ονομαζόταν Nάρκισσος και από την ελληνική λέξη ναρκώνω, λόγω των ναρκωτικών ιδιοτήτων του φυτού.

Σύμφωνα με την Ελληνική Μυθολογία, ο Νάρκισσος ήταν ένας ωραίος νέος της Βοιωτίας, γιος της Νύμφης Λειριώπης και του ποταμού Κηφισού. Ήταν τόσο ερωτευμένος με τον εαυτό του που μια ημέρα, εκεί που καθρεφτιζόταν στα νερά μιας πηγής έπεσε κ πνίγηκε. Το φυτό Νάρκισσός πήρε το όνομα του επειδή τα όμορφα άνθη του γέρνουν προς τα κάτω.

Στην έρευνα της σύγχρονης φαρμακευτικής, στην αναζήτηση των συστατικών του «ναρκίσσινου μύρου» που παρασκεύαζαν οι αρχαίοι Έλληνες, διαπιστώθηκε ότι οι βολβοί του Νάρκισσου είναι τοξικοί. Το δε άρωμα του άνθους του σε κλειστό χώρο όταν είναι πολλά μαζί επιφέρουν χαύνωση (νάρκωση), έτσι επαληθεύεται πως το αρχαίο εκείνο μύρο πρέπει να ήταν φαρμακευτικό.

Οι νάρκισσοι, όπως αναφέρεται παραπάνω, είναι βολβολούλουδα και τα άνθη τους είναι πολύ χαρακτηριστικά, καθώς στο κέντρο του χωρισμένου σε έξι τμήματα περιανθίου, αναπτύσσεται μια κυπελλοειδής στεφάνη μέσα στην οποία είναι οι στήμονες. Στην Ελλάδα οι νάρκισσοι αντιπροσωπεύονται από τρία (3) είδη: 1) Νάρκισσος των Ποιητών, 2) Νάρκισσος ο Όψιμος και 3) Νάρκισσος ο Ταζέττιος (μανουσάκι).

Στη Νίσυρο, όπως και στην Κω, συναντάται ο Νάρκισσος ο ταζέττιος (μανουσάκι) το οποίο οι κάτοικοι της Νισύρου το αποκαλούν Περδικολούλουδο, ίσως επειδή ανθούσε σε περιοχές όπου ζούσαν Πέρδικες, ενώ στην Κω λέγονται Νερακίζια, πιθανότατα επειδή ανθίζουν μετά από βροχές. Είναι το πιο αρωματικό απ’ όλους τους νάρκισσους, συλλέγεται μανιωδώς και πωλείται σε ματσάκια στις λαϊκές αγορές. Βλαστός ισχυρός, κυλινδρικός και φύλλα γλαυκά, γωνιώδοι στη ράχη με μήκος ίσο με αυτό του βλαστού.