Από το βράδυ της Τρίτης λάμπει στον ουρανό του Ναυπλίου η πανσέληνος του Νοεμβρίου. Η μεγαλύτερη και φωτεινότερη πανσέληνος τους έτους, το «Φεγγάρι του Κάστορα» θα ολοκληρωθεί τα ξημερώματα της Τετάρτη 5 Νοεμβρίου 2025.
Πορτοκαλί απόχρωση
Μάλιστα, για περίπου 15 με 20 λεπτά, το φεγγάρι προβλέπεται να λάμψει σε πορτοκαλί απόχρωση, διασχίζοντας το πυκνότερο στρώμα της γήινης ατμόσφαιρας.
Μάλιστα, για περίπου 15 με 20 λεπτά, το φεγγάρι προβλέπεται να λάμψει σε πορτοκαλί απόχρωση, διασχίζοντας το πυκνότερο στρώμα της γήινης ατμόσφαιρας.
Γιατί ονομάζεται Φεγγάρι του Κάστορα
«Beaver Moon» είναι το όνομα που δίνεται γενικά στην πανσέληνο του Νοεμβρίου στη Βόρεια Αμερική. Ονομάστηκε έτσι από την εποχή του χρόνου κατά την οποία οι κάστορες στις βορειοανατολικές Ηνωμένες Πολιτείες και τον Καναδά είναι απασχολημένοι με την κατασκευή των χειμερινών φραγμάτων τους υπό το φως φεγγαριού.
«Beaver Moon» είναι το όνομα που δίνεται γενικά στην πανσέληνο του Νοεμβρίου στη Βόρεια Αμερική. Ονομάστηκε έτσι από την εποχή του χρόνου κατά την οποία οι κάστορες στις βορειοανατολικές Ηνωμένες Πολιτείες και τον Καναδά είναι απασχολημένοι με την κατασκευή των χειμερινών φραγμάτων τους υπό το φως φεγγαριού.
Για πολλούς αρχαίους πολιτισμούς, η πανσέληνος του Νοεμβρίου θεωρούνταν επίσης στιγμή εσωτερικής κάθαρσης και κλεισίματος «κύκλων».
Στην ελληνική λαϊκή παράδοση, η φθινοπωρινή πανσέληνος προμήνυε τον χειμώνα και συνδεόταν με ευνοϊκές περιόδους για σπορά και συγκομιδή ελιάς.
Στην ελληνική λαϊκή παράδοση, η φθινοπωρινή πανσέληνος προμήνυε τον χειμώνα και συνδεόταν με ευνοϊκές περιόδους για σπορά και συγκομιδή ελιάς.
Φεγγάρι του Κάστορα ή της Αρκούδας
Στη χώρα μας, όπου δε διαβιεί ο κάστορας, το φεγγάρι του Νοεμβρίου θα μπορούσε να ονομάζεται το φεγγάρι της Αρκούδας γιατί αυτό είναι ο μήνας κατά τον οποίο οι αρκούδες φτιάχνουν τα λαγούμια τους και ετοιμάζονται να βυθιστούν σε αυτά και στον χειμέριο ύπνο τους, για το διάστημα του χειμώνα και μέχρι οι πρώτες, ζεστές αχτίδες της άνοιξης, κάνουν την εμφάνισή τους.
Ομως στη χώρα μας το φεγγάρι δεν προσδιορίζεται με βάση κάποια δραστηριότητας της χρονικής περιόδου στην οποία μεσουρανεί ώστε να είναι του κυνηγού, του καλαμποκιού ή του κάστορα. Είναι από μόνο του μια αυθύπαρκτη μυθική οντότητα που στην ελληνική μυθολογία απεικονίζεται με θηλυκή μορφή.
Στη χώρα μας, όπου δε διαβιεί ο κάστορας, το φεγγάρι του Νοεμβρίου θα μπορούσε να ονομάζεται το φεγγάρι της Αρκούδας γιατί αυτό είναι ο μήνας κατά τον οποίο οι αρκούδες φτιάχνουν τα λαγούμια τους και ετοιμάζονται να βυθιστούν σε αυτά και στον χειμέριο ύπνο τους, για το διάστημα του χειμώνα και μέχρι οι πρώτες, ζεστές αχτίδες της άνοιξης, κάνουν την εμφάνισή τους.
Ομως στη χώρα μας το φεγγάρι δεν προσδιορίζεται με βάση κάποια δραστηριότητας της χρονικής περιόδου στην οποία μεσουρανεί ώστε να είναι του κυνηγού, του καλαμποκιού ή του κάστορα. Είναι από μόνο του μια αυθύπαρκτη μυθική οντότητα που στην ελληνική μυθολογία απεικονίζεται με θηλυκή μορφή.
Το φεγγάρι – σελήνη στην ελληνική μυθολογία
«Είναι γνωστό, ότι στην ελληνική μυθολογία, όπως και στις παραδόσεις πολλών λαών, η Σελήνη και η Ηώς είναι αδελφές του Ήλιου. Τα αδέρφια τσακώνονταν αδιάκοπα και μάλιστα ο αδελφός, ως αρσενικό, την είχε γεμίσει σημάδια από το ξύλο. Η μάνα τους τα καταράστηκε να μην είναι ποτέ πια μαζί, αλλά, όταν βγαίνει ο ένας έξω η άλλη να είναι πάντα μέσα, ως αιτιολογική εξήγηση του φυσικού φαινομένου».
«Είναι γνωστό, ότι στην ελληνική μυθολογία, όπως και στις παραδόσεις πολλών λαών, η Σελήνη και η Ηώς είναι αδελφές του Ήλιου. Τα αδέρφια τσακώνονταν αδιάκοπα και μάλιστα ο αδελφός, ως αρσενικό, την είχε γεμίσει σημάδια από το ξύλο. Η μάνα τους τα καταράστηκε να μην είναι ποτέ πια μαζί, αλλά, όταν βγαίνει ο ένας έξω η άλλη να είναι πάντα μέσα, ως αιτιολογική εξήγηση του φυσικού φαινομένου».
Αυτή η παράδοση όμως δεν είναι η μόνη καθώς «άλλη παράδοση θέλει τον Ήλιο και τη Σελήνη ζευγάρι. Τέκνα του Ήλιου και της Σελήνης είναι τα αστέρια. Ο ήλιος ζηλεύει τη σελήνη, που κρύβεται την ημέρα και βγαίνει τη νύχτα, όταν εκείνος κοιμάται ή πάει στο κυνήγι. Τους γάμους του Ήλιου και της Σελήνης περιγράφει το γαμήλιο τραγούδι της Ηπείρου: «Ο ήλιος επαντρεύτηκε και πήρε το φεγγάρι, εκάλεσε και στη χαρά συμπέθερους τ’ αστέρια, τα σύγνεφα τους έστρωσε στρώματα για να κάτσουν, τους έβαλε προσκέφαλα τις ράχες ν’ ακουμπήσουν». (Ν. Γ. Πολίτης, Λαογραφικά Σύμμεικτα, τ. 2, εν Αθήναις 1921, σ. 127)
